Beleidsprestatie 5-2-2 Aanpak Bodemdaling (landelijk gebied)

Omschrijving

Samen met andere partijen zet de provincie in op verschillende programma’s:

Programma Veenweiden Klimaatakkoord (Impulsgelden)
In het nationale Klimaatakkoord is als centraal doel opgenomen de broeikasgassen in Nederland met 49 procent te verminderen in 2030 ten opzichte van 1990. Uiteindelijke doel is om in 2050 klimaatneutraal te zijn.
Een belangrijk deel van de uitstoot van broeikasgassen komt uit de veenbodem. Programma Veenweiden richt zich hierop. Het programma Veenweiden zet in op:

• Coördinatie voor de provincie Zuid-Holland van de ontwikkelingen binnen dit onderdeel van het klimaatakkoord in de relatie tot het hele klimaatakkoord;
• Een veenweidestrategie ontwikkelen met veenweidepartijen, gericht op maatregelen tot 2030 om het Zuid-Hollands aandeel van 1 Mton te verminderen voor 2030. (Verwachting is ong 0,22 Mton CO ₂ );
• Integrale aanpak (CO ₂ -achtige, stikstof, biodiversiteit, toekomst landbouw, Water);
• Starten in de prioritaire gebieden Alblasserwaard, Nieuwkoop en Krimpenerwaard.

In 2021 is de startnotitie Veenweide Strategie Zuid-Holland opgesteld samen met veenweidepartijen. Daarmee is de provincie gestart met het proces om samen met betrokken partijen een Veenweide Strategie Zuid-Holland 1.0 op te stellen. Planning is dat versie 1.0 in 2022 gereed is. Deze veenweidestrategie is een eerste invulling over hoe het CO ₂ doel richting 2030 te halen. In 2023 wordt versie 2.0 en in 2026 wordt versie 3.0 verwacht.
Input voor de veenweidestrategie komt o.a. uit de samenwerking met de regio’s. Hiervoor zijn in de gebieden Alblasserwaard, Nieuwkoop en Krimpenerwaard regiegroepen gevormd, bestaande uit overheden en maatschappelijke partijen. Zij stellen voor hun gebied een lange termijnplan op voor CO ₂ vermindering en ontwikkelen projecten voor de korte termijn voor de besteding van de impulsgelden veenweiden (€ 22 mln, periode 2020 – 2025) besteden.

Regiodeal Bodemdaling Groene Hart :
Binnen deze Regiodeal werken overheden, kennisinstellingen, agrarische sector, bewoners en bedrijfsleven gezamenlijk aan een aanpak voor het omgaan met bodemdaling. Dat gebeurt door innovatieve experimenten uit te voeren en slim samen te werken. De projecten lopen uiteen van het experimenteren met natte teeltproducten, tot het zoeken naar oplossingen voor funderingsproblemen, inzetten van nieuwe bouwtechnieken en lichte ophoogmaterialen voor wegen. In 2021 worden vier extra projecten gesteund. Met deze vier samen worden over de periode 2019 t/m 2024 in totaal 28 projecten gesteund. Zie www.bodemdalingdebaas.nl .
Het Rijk heeft € 10 mln beschikbaar gesteld, wat door de regionale partijen met minimaal hetzelfde bedrag is verdubbeld. In de begroting zijn opgenomen:

• Rijksbijdrage aan de diverse projecten, waarvoor PZH als kassier functioneert
• PZH bijdrage aan project “Boeren op Hoog Water”
• PZH bijdrage voor proceskosten Regiodeal

Het Interbestuurlijk programma Vitaal Platteland (IBP-VP)
Het Interbestuurlijk Programma (IBP) is een akkoord tussen het Rijk, het IPO, de VNG en de Unie van Waterschappen waarin afspraken zijn gemaakt om een aantal grote maatschappelijke opgaven aan te pakken. Een van deze opgaven is “Naar een vitaal platteland” en binnen deze opgave is het Hollands-Utrechts veenweidegebied een van de aandachtsgebieden. Met de samenwerkende partijen binnen de Hollands-Utrechtse Veenweiden is een gebiedsplan opgesteld onder de titel "Naar een duurzaam gebruik van de slappe bodem in de Hollands-Utrechtse veenweiden". In dit gebiedsplan worden uitvoeringsactiviteiten benoemd met een koppeling tussen bodemdalingsbestrijding en vitale landbouw. Het gebiedsplan vormt de basis voor een specifieke uitkering verstrekt door het ministerie van LNV op grond van de ministeriële regeling WJZ/ 20215117 (19-8-2020) ter hoogte van € 2,43mln. Over de periode 2021 t/m 2024 worden 7 pilots/projecten gesteund.

Klimaatslim boeren op veen:
Dit is een samenwerkingsinitiatief van waterschap Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden met diverse agrarische collectieven. Het geeft invulling aan de klimaatdoelen voor ‘landbouw en landgebruik’. Dat gebeurt door de aanleg – op polderniveau – van waterinfiltratiesystemen (om de bodemdaling te remmen) in combinatie met maatregelen ter verbetering van de waterkwaliteit en biodiversiteit. In de PZG begroting is opgenomen:

• Rijksbijdrage waarvoor PZH als kassier functioneert.

Nationaal Kennisprogramma Bodemdaling
Werkt structureel en programmatisch aan het verbinden, versterken en ontsluiten van kennis rondom bodemdaling. PZH draagt bij aan het basisprogramma en de afzonderlijke deelexpedities. In de PZG begroting is opgenomen:

• de PZH bijdrage.

Pilot Drukdrainage Alblasserwaard
Dit is een project van gemeente Molenlanden en Stichting Blauwzaam. Het betreft de aanleg van proefvelden drukdrainage bij drie agrarische bedrijven. Het onderzoek is vanwege het specifieke bodemtype, veen onder een kleilaag, een waardevolle aanvulling op ander onderzoek en het krijgen van beter begrip op de effectiviteit van maatregelen t.b.v. het behalen van de emissiereductie-afspraken uit het Klimaatakkoord. In de PZG begroting is opgenomen:

• PZH bijdrage.

Onderwijsmodule Bodemdaling
Dit is een project dat bijdraagt aan de doorwerking en toepassing van kennis over bodemdaling door in overleg met het netwerk, binnen onderwijs én gemeenten, een onderwijsmodule te ontwikkelen en ter beschikking te stellen. In de PZG begroting is opgenomen:

• Bijdrage van Rijkwaterstaat ‘UP bodem en ondergrond’ die via PZH naar uitvoerende partij gaat.

Financiële programmering 2022 – 2025

De provincie Zuid-Holland heeft t/m 2023 incidenteel proces- en investeringsgeld voor de aanpak Veenweide beschikbaar gesteld. Aangezien de opgave een langere looptijd heeft en de verwachting is dat het rijk komende jaren nog meer budget beschikbaar stelt, is provinciale cofinanciering nodig voor voortzetting van de acties (Veenweidestrategie 2.0 en 3.0 en de uitvoering ervan) na 2023. De Regiodeal en IBP lopen de komende 5 jaren af.

Wat mag dit kosten voor dit product?