Beleidsprestatie 5-1-1 Natuur

Omschrijving

De Natura 2000-gebieden binnen het NNN hebben een speciale Europese beschermingsstatus; in deze gebieden is specifiek beleid en wetgeving van kracht. In Zuid-Holland liggen 21 Natura 2000-gebieden, waarvan sommige gebieden deels in een andere provincie. Voor ieder Natura 2000-gebied op één na is een beheerplan vastgesteld. Voor Krammer-Volkerak wordt een beheerplan opgesteld zodra het Rijk het aanwijzingsbesluit heeft genomen. Voor 12 van deze gebieden is de provincie Zuid-Holland voortouwnemer voor het opstellen van het beheerplan. Voor de overige gebieden zijn dat andere provincies of het Rijk.  
 
Op grond van de Wet natuurbescherming zorgt de provincie ervoor dat de maatregelen, die in Zuid-Holland nodig zijn om de instandhoudingsdoelstellingen te bereiken, worden getroffen. Voor ieder Natura 2000-gebied wordt daartoe een beheerplan vastgesteld, met een looptijd van 6 jaar. Tussentijdse bijsturing vindt zo nodig plaats op basis van jaarlijkse veldbezoeken en de evaluatie halverwege de beheerplanperiode. In de eerste beheerplanperioden is ingezet op het voorkomen van verdere achteruitgang van de natuurkwaliteit. Met de uitspraak van de Raad van State is een streep gezet door het PAS en daarmee door de vergunningverlening gebaseerd op het PAS. In het advies van de commissie Remkes 'Niet alles kan' en de brief van minister Schouten aan de Tweede Kamer van 4 oktober 2019 is de provincies gevraagd om tot gebiedsgerichte aanpakken te komen om de stikstofdeposities te laten dalen. GS heeft eind 2019 het Plan van Aanpak “Naar een gebiedsgerichte aanpak Natura 2000 /stikstof” vastgesteld waarin zij aangeven langs welke stappen zij dit samen met de verschillende sectoren en gebiedspartijen in Zuid-Holland willen gaan doen.  
 
Aan dit plan van aanpak wordt qua natuurherstelmaatregelen invulling gegeven door het uitvoeren van natuurdoelanalyses voor de 14 N2000-gebieden met stikstofgevoelige habitattypen en/of leefgebieden.  De resultaten komen eind 2021/begin 2022 beschikbaar. Voor de niet-stikstofgevoelige gebieden worden ook natuurdoelanalyses uitgevoerd, maar dan als onderdeel van de reguliere 6-jarige beheerplancyclus.  
De natuurdoelanalyses beogen inzicht te geven in de huidige en potentiële omvang/kwaliteit van de natuurdoelen en de maatregelen te identificeren die nodig zijn om deze potentie te realiseren. De nauwkeurigheid hiervan hangt sterk af van de beschikbare monitoringdata. 
 
De uitkomsten van de doelanalyses worden ingebracht in de lopende gebiedsprocessen stikstof waar de N2000/stikstof-maatregelen worden besproken met de omgeving en de koppeling met andere provinciale opgaven (bodemdaling, klimaatverandering et cetera) wordt gemaakt.  
 
Voor de uitvoering van extra natuurherstel-maatregelen gericht op het herstel van stikstofgevoelige natuur voor het realiseren van de doelen van de Europese Vogel en habitatrichtlijnen heeft het Rijk € 3 miljard beschikbaar gesteld voor de komende 10 jaar. De verdeling van deze middelen en prioritering van de maatregelen wordt in het kader van het landelijke Programma Natuur uitgewerkt.  
 
De uitkomsten van de natuurdoelanalyses, de bronaanpak en de gebiedsprocessen vormen de basis voor nieuwe beheerplannen en bijbehorende maatregelpakketten voor de stikstofgevoelige gebieden. Voor de niet-stikstofgevoelige gebieden volgt de provincie de “gewone” 6-jarige beheerplancyclus. Voor 4 gebieden hebben GS in 2021 de looptijd met 4 jaar verlengd. Mogelijk dat dit in 2022 voor nog enkele gebieden nodig zal zijn. De reden voor verlenging is voor stikstofgevoelige gebieden het mee kunnen nemen van de resultaten van de natuurdoelanalyses en voor niet stikstof-gevoelige gebieden capaciteitsgebrek, omdat alle capaciteit naar stikstofgevoelige gebieden is verschoven. 

Parallel aan de natuurdoelanalyses, gebiedsprocessen en nieuwe beheerplannen loopt de landelijke evaluatie doelensystematiek N2000. Onderdeel hiervan is de verdeling van natuuropgave op landelijk niveau over de verschillende provincies. Hoe tot deze verdeling te komen wordt uitgewerkt in het Strategisch Plan. Een eerste versie van dit plan is in 2022 voorzien. Naar verwachting wordt ingezet op een langjarige gefaseerde aanpak met mogelijk tussentijdse bijstelling van doelen op provinciaal niveau. Hoe hier flexibel mee om te gaan in beheerplannen is nog onderwerp van onderzoek. 

Financiële programmering 2022 – 2025

De provinciale bijdrage voor Natura 2000 is opgenomen in onderstaande tabel. Dit betreft de bijdrage aan herstelmaatregelen, handhaving, monitoring, datamanagement en het evalueren en opstellen van beheerplannen. Eind 2021/begin 2022 zijn de natuurdoelanalyses voor stikstofgevoelige gebieden afgerond en hebben we meer zicht op de mogelijkheden voor instandhouding, uitbreiding en verbetering van natuurdoelen en de bijbehorende maatregelen voor stikstofgevoelige gebieden. Simpele beheermaatregelen worden zo snel mogelijk in uitvoering gebracht. Doelen/maatregelen met maatschappelijke impact worden in de periode 2021-2023 in de gebiedsprocessen besproken met maatschappelijke partijen. GS maken vervolgens de definitieve keuzes ten aanzien van doelen en maatregelen en leggen deze – naar verwachting vanaf 2023 - vast in nieuwe beheerplannen. De uitvoering van de bijbehorende maatregelen start naar verwachting met ingang van 2024. In de begroting is hier rekening mee gehouden door het opnemen van extra middelen (circa € 1,5 mln per jaar) voor de periode 2024-2029, voor zowel stikstofgevoelige als niet stikstofgevoelige gebieden en doelen. Of dit voldoende is valt nu nog niet te zeggen. Dit wordt naar verwachting de komende 2 jaar duidelijk. Daarnaast komen ook extra middelen beschikbaar vanuit Programma Natuur die een extra impuls geven aan maatregelen voor stikstofgevoelige natuur. De middelen benodigd voor de uitvoering van de natuurdoelanalyses worden vanuit het stikstofdossier gefinancierd. 

Wat mag dit kosten voor dit product?